Investigan que comida dispara os infartos, os ictus e a diabetes

Un estudo tenta axudar a identificar as prioridades en saúde pública e a planificar as estratexias para modificar os hábitos dietéticos e mellorar a saúde.

As enfermidades cardiovasculares son, con preto de 17,5 millóns de decesos anuais, a primeira causa de mortalidade en todo o mundo. Esta cifra acada proporcións aínda maiores cando aos decesos cardiovasculares se lles suman os causados polas patoloxías metabólicas, moi especialmente pola diabetes tipo 2.

É importante, por iso, adoptar uns hábitos de vida saudables, caso sobre todo de seguir unha dieta adecuada. De feito, como mostra un estudo levado a cabo por investigadores da Universidade Tufts en Boston (EE.UU.), o consumo subóptimo de alimentos foi responsable de preto da metade de todas as mortes ocasionadas polas enfermidades coronarias, os ictus e a diabetes tipo 2 en Estados Unidos no ano 2012.

“Os nosos achados deben axudar a identificar as prioridades en saúde pública e a planificar as estratexias para modificar os hábitos dietéticos e mellorar a saúde”, comentou Renata Micha, directora desta investigación.

Os hábitos dietéticos teñen un papel fundamental sobre a aparición e progresión de moitos factores de risco das enfermidades cardiovasculares e metabólicas. Ou o que é o mesmo, das enfermidades cardiometabólicas. Así o demostraron infinidade de estudos desenvolvidos nas últimas décadas.

As froitas, as verduras, as noces e outros tipos de froitos secos, os cereais integrais, as carnes vermellas non procesadas, as carnes procesadas, as bebidas azucradas, os ácidos poliinsaturados, os ácidos graxos omega-3 procedentes do peixe, e o sodio son alimentos que, para ben e para mal, inciden no risco de doenzas cardio e cerebrovasculares.

De acordo cos resultados, en 2012 rexistráronse en Estados Unidos un total de 702.308 decesos en adultos atribuíbles ás enfermidades cardiometabólicas. E das mesmas, ata un 45% (318.656 falecementos) foron causadas por un consumo subóptimo dos 10 alimentos e nutrientes referidos, ben sexa por unha inxesta insuficiente dos saudables ou por un exceso daqueles máis insalubres.

“No referente ao sexo, estímase que a mortalidade asociada aos hábitos dietéticos foi proporcionalmente maior nos varóns que nas mulleres, un achado que é consistente cos, polo xeral, hábitos dietéticos menos saudables na poboación masculina”, concluíu.

*Información e imaxe tiradas de Hechos de Hoy.

Alimentos funcionais e prevención de riscos cardiovasculares

Información extraída de Stroke Strike.

A modo de curiosidade, Hipócrates concedía unha importancia capital á alimentación, a dieta formaba parte esencial do tratamento de todos os enfermos e cría na benevolencia dalgúns alimentos para a curación de enfermidades concretas. As enfermidades crónicas máis importantes que afectan á sociedade occidental actual parecen estar relacionadas coa dieta. Neste sentido puxéronse de relevo os efectos beneficiosos dalgúns ingredientes naturais ou modificados específicos, capaces de desempeñar un papel importante na prevención, ata tratamento de certas patoloxías.

Os alimentos funcionais poderían ter o seu papel nos diferentes factores predispontes das enfermidades cardiovasculares. Considéranse alimentos funcionais aqueles que, con independencia de aportar nutrientes, demostraron cientificamente que afectan beneficiosamente a unha ou varias funcións do organismo, de maneira que proporcionan un mellor estado de saúde e benestar. Estes alimentos, ademais, exercen un papel preventivo xa que reducen os factores de risco que provocan a aparición de enfermidades. Os alimentos funcionais deben consumirse dentro dunha dieta sa e equilibrada e nas mesmas cantidades nas que habitualmente se consumen o resto dos alimentos.

Pódense considerar alimentos funcionais tanto os alimentos naturais como aqueles que foron modificados mediante procesos tecnolóxicos de adición, sustracción ou reemprazo dalgúns dos seus compoñentes. Entre os alimentos funcionais que se destacan atópanse os probióticos, prebióticos e simbióticos, os alimentos enriquecidos con fibra soluble ou insoluble, ricos en fitoestróxenos ou compostos fenólicos, e aqueles en que se modificou a composición da graxa.

Un aspecto importante é o de insistir en poñer especial atención sobre os consumidores e a publicidade que reciben. O obxectivo é establecer unha verdadeira educación nutricional baseada nunha dieta equilibrada e saudable, máis que nun conxunto de alimentos funcionais. Se por algunha razón, persoal ou sanitaria, existe a posibilidade de consumir aqueles alimentos que nos aportan os nutrientes beneficiosos, é importante saber que existen alimentos enriquecidos con estes nutrientes, pero sempre sendo consciente que estes mesmos podémolos obter dos propios alimentos.

Demostrouse que moitos alimentos tradicionais como as froitas, as verduras, o peixe e o leite conteñen compoñentes que resultan beneficiosos para o noso organismo.

A modo de exemplo podemos destacar certos alimentos como a mazá, as amoras, cebada, avea, cenoria, champiñón, allo ou cebola como alimentos que proporcionan un efecto favorable sobre o perfil lipídico. Ou o efecto antioxidante do limón, mazá, arándanos ou allo. Efectos beneficiosos relacionados coa prevención nas enfermidades cardiovasculares. E moitos outros alimentos relacionados con efectos antiinflamatorios, antimicrobianos ou antiestroxénicos.

A partir de certos estudos asociouse a inxesta dalgúns ácidos grasos, como os saturados e o colesterol, coa mortalidade por enfermidade cardiovascular. Tamén, a partir de certos estudos sobre os hábitos alimentarios de certas poboacións, como a mediterránea, observouse un efecto protector dalgúns nutrientes, como os ácidos grasos monoinsaturados e os antioxidantes. Co fin de recomendar a inxesta e de desenvolver alimentos funcionais nos que primen estes elementos protectores destácanse certos compoñentes como son os ácidos grasos omega-3, vitaminas antioxidantes, flavonoides, acedo fólico, fibra soluble e fitoesterois.

Falaremos nas seguintes publicacións máis concretamente de cada compoñente, os alimentos nos que se atopan e as funcións cardiosaludables destes elementos protectores.

Por Ángela Durá.